Aflevering 2 : Mesopotamië
Na een periode van rondtrekken, jagen en verzamelen zien we de eerste nederzettingen ontstaan rond de vruchtbare gebieden bij de Tigris en Eufraat.
Grote steden ontstaan en culturele ontwikkeling kent geen maat. Er ontstaat schrift en mensen gaan de wereld rondom zich beter gaan documenteren.
Zo krijgen we een duidelijker beeld rond muziek in deze tijd.
In de koninklijke tombes van Ur vinden archeologen volledige muziekinstrumenten zoals harpen en lieren.
Hierboven zie je een afbeelding van een lier met een gouden stierenhoofd. Deze lier komt uit de koninklijke tombes en zou ongeveer 2500 jaar voor Christus zijn vervaardigd. Sommige elementen zijn nog origineel zoals de klankkast en de mozaïek van lapis-lazuli, ook enkel gedeeltes goud en de zilveren dwars-bar zijn origineel. Je kan deze lier nog steeds gaan bezichtigen in het nationaal museum in Irak.
Snaren werden vanuit de klankkast naar boven gespannen.
Om de lier te bespelen werd het grote instrument rond de nek van de muzikant gebonden.
Naast lieren waren ook harpen, ratels, belletjes, blaaspijpen, drums en cymbalen gangbare instrumenten.
Spijkerschrift
Dankzij het spijkerschrift van de Babyloniërs vonden we op kleitabletten volledige lijsten terug met instrumenten die toen werden bespeeld. Naast instrumenten vinden we ook beschrijven rond stemmingsprocedures, muziektheorieën, componisten en genres van muziek. We kunnen ook lezen welke soort liederen ze allemaal maakten.
Hiernaast zie je op de "tablet van Ugarit" een lijst met muzikanten.
Muziektheoretisch zien we de eerste aanzetten naar een volwaardige theorie rond toonaarden. Een theorie die zal opgepikt worden door de Grieken en verder verfijnd zal worden doorheen de Middeleeuwen tot het systeem dat we tot op de dag van vandaag nog steeds gebruiken. (meer hierover later).
Qua composities en componisten zijn er geen originele partituren daar ze nog niet zo ver stonden rond het noteren van muziek. We vinden instructies terug waardoor we bepaalde muziekstukken kunnen gaan reconstrueren maar we weten niet met zekerheid of "de" interpretatie bestaat. Je kan het zien als een soort kookboek. Je weet welke elementen je nodig hebt om een bepaald muziekstuk te maken maar voor de bereiding en het eventuele eindresultaat ben je volledig zelf verantwoordelijk.
De hymnes die terug te vinden zijn op de tabletten van Ugarit daagden menig musicus uit tot het construeren van zijn/haar interpretatie van de instructies.
In 2009 probeerde de Syrische componist Malek Jandali zijn eigen compositie te schrijven op basis van de instructies. Dit resulteerde in zijn "echoes from Ugarit".
Echoes from Ugarit - New York (you tube)
Echoes from Ugarit - Symfonisch (you tube)
